Wino, jedna z najstarszych form alkoholu, to wynik starannego procesu, który zaczyna się od uprawy winorośli, a kończy na dojrzewaniu trunku w butelce. Produkcja wina to fascynujące połączenie tradycji, nauki i natury (a niektórzy powiedzą, że jeszcze sztuki), wymagające wiedzy oraz precyzji. W tym artykule przybliżymy najważniejsze etapy powstawania wina – od zbioru winogron po fermentację i leżakowanie. Jeśli zastanawiasz się, jakie etapy przeszło wino, które dziś trafia na Twój stół, takie jak ReservaAlvarinhoViognierQuinta da Alorna, ten tekst jest dla Ciebie.
Zbiory winogron – początek produkcji
Proces samej produkcji wina rozpoczyna się od zbioru winogron. Nie możemy zapomnieć o uprawie krzewów prowadzącej do powstania w pełni dojrzałych winogron, ale w tym tekście skupiamy się na następnych krokach procesu. Zbiory to kluczowy moment, ponieważ dobrze określony czas zbiorów ma ogromny wpływ na jakość wina. Winiarze analizują dojrzałość owoców, zwracając uwagę na poziom cukru, kwasowość i aromaty. Winogrona są zbierane ręcznie lub mechanicznie, a następnie przetwarzane w zależności od rodzaju wina, które ma powstać – czy to białe, czerwone, czy różowe.
Proces maceracji i tłoczenia – jak powstaje smak i kolor wina?
W jednym z kluczowych etapów produkcji wina – maceracji i tłoczenia – winogrona przechodzą przez procesy, które nadają im ostateczny charakter, smak i kolor. Maceracja to proces, w którym dla win czerwonych oraz niektórych różowych, winogrona są miażdżone, a skórki, miąższ i sok pozostają ze sobą w kontakcie. To właśnie dzięki tej technice wino uzyskuje barwę oraz taniny, które wpływają na jego strukturę i charakter. Pamiętajmy, że ogromna większość owoców czerwonych odmian ma biały miąższ – kolor czerwonego wina bierze się ze skórek. Czas trwania maceracji może wynosić od kilku godzin do kilku tygodni, w zależności od stylu wina, jaki chce uzyskać winiarz.
Tłoczenie natomiast jest procesem oddzielenia soku od skórek i miąższu. Często nazywa sięgo też po prostu wyciskaniem. W przypadku win białych owoce zazwyczaj trafiają bezpośrednio do tłoczenia, aby zachować jasność i lekkość trunku. W przypadku win czerwonych, oddzielenie skórek od soku odbywa się po zakończeniu maceracji, co pozwala na uzyskanie intensywniejszej barwy i bogatszego smaku. Dzięki nowoczesnym prasom możliwe jest delikatne wyciskanie soku, co minimalizuje ryzyko goryczy i niepożądanych aromatów, wpływając negatywnie na jakość wina.
Fermentacja – serce procesu winifikacji
Fermentacja to kluczowy etap, podczas którego cukry zawarte w soku są przekształcane w alkohol i dwutlenek węgla za pomocą drożdży. Wino może być fermentowane z wykorzystaniem drożdży naturalnych lub dodanych komercyjnych, w zależności od preferencji winiarza.
- temperatura fermentacji – dla win białych zazwyczaj utrzymuje się niższą temperaturę (około 12-22°C), aby zachować świeżość i aromaty owocowe. Wina czerwone fermentują w nieco wyższej temperaturze (25-30°C), co sprzyja wydobyciu koloru i struktury, której zbudowanie wymaga umiejętnego zarządzania taninami.
- czas trwania – fermentacja trwa zazwyczaj od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od stylu wina.
Proces dojrzewania i leżakowania
Po zakończeniu fermentacji wino przechodzi do etapu dojrzewania. Wino może być leżakowane głównie w stalowych kadziach, betonowych zbiornikach lub dębowych beczkach, co znacząco wpływa na smak i strukturę końcowego trunku.
- leżakowanie w beczkach dębowych – wina leżakujące w dębowych beczkach, takie jak Reserve Napa Valley, Long Barm, zyskują nuty wanilii, przypraw korzennych oraz głębszą strukturę. Czas leżakowania może wynosić od kilku miesięcy do kilku lat.
- dojrzewanie w kadziach stalowych – wina leżakowane w stalowych kadziach, zwłaszcza białe i młode, zachowują świeżość, kwasowość i owocowe aromaty. Dojrzewanie w kadziach stalowych wcale nie oznacza wina niższej jakości względem win starzonych w dębie. Sposób dojrzewania dyktowany jest stylem, który chce osiągnąć winiarz pracując z owocami, które posiada.
Jakie rodzaje win można tworzyć?
Oprócz klasycznych białych i czerwonych win, winiarze produkują także różowe, musujące i deserowe wina. Każdy rodzaj wina wymaga specyficznych metod winifikacji:
- wina musujące – produkowane metodą szampańską lub metodą Charmata, które wymaga dodatkowej fermentacji, dzięki czemu uzyskują swoje charakterystyczne bąbelki.
- wina różowe – wina różowe, takie jakTavel AOC Lavau, uzyskuje się poprzez krótszy kontakt skórek winogron z sokiem, co nadaje im delikatny kolor i lekkość.
- wina deserowe – produkowane z winogron o wysokiej zawartości cukru, często pozostawianych na krzewach do późniejszych zbiorów.
Jak powstaje wino?
Proces produkcji wina to sztuka wymagająca cierpliwości i precyzji. Każdy etap – od zbioru winogron po dojrzewanie – ma ogromny wpływ na ostateczny smak i aromat wina. Dzięki wiedzy oraz pasji winiarzy, na rynku dostępne są różnorodne style win, które mogą spełnić oczekiwania nawet najbardziej wymagających degustatorów. Jeśli pragniesz spróbować win odzwierciedlających te procesy, warto sięgnąć po ReservaAlvarinhoViognierQuinta da Alorna, Long Barn Cabernet Sauvignon Reserve, czy Tavel AOC Lavau – każde z nich to wyjątkowy przykład pasji i kunsztu.
